TEHLİKELİ MADDELERİN KARAYOLUYLA TAŞINMASI HAKKINDA
YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1
– (1) Bu Yönetmeliğin amacı, tehlikeli maddelerin; insan sağlığı ve diğer canlı
varlıklar ile çevreye zarar vermeden güvenli ve düzenli bir şekilde kamuya açık
karayoluyla taşınmasını sağlamak; bu faaliyetlerde yer alan gönderenlerin,
alıcıların, dolduranların, yükleyenlerin, boşaltanların, paketleyenlerin,
taşımacıların ve tehlikeli maddeleri taşıyan her türlü taşıt sürücüleri veya
operatörlerinin hak, sorumluluk, yükümlülük ve çalışma koşullarına ilişkin usul
ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2
– (1) Bu Yönetmelik;
a) Karayolu ile
yapılan tehlikeli madde taşımacılığını, tehlikeli maddeleri gönderenleri ve bu
maddelerin alıcılarını, tehlikeli maddeleri dolduran, yükleyen, boşaltan ve
paketleyenleri, maksada uygun teknik özelliklere sahip her türlü taşıt ile
taşıma yapan taşımacıları, tehlikeli madde yüklü her türlü taşıtı kullanan
sürücü ve operatörleri, işletmecileri ve bu faaliyetlerde kullanılan her türlü
taşıt, araç, gereç, paket ve benzerlerini,
b) Türkiye
sınırları içerisindeki karayolları üzerinde yabancı plakalı taşıtlarla yapılan
uluslararası taşımaları,
c) 11/6/2009
tarihli ve 27255 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliği
kapsamında yetki belgesi alma zorunluluğundan muaf olan ve kendi iştigal konusu
ile ilgili özmal taşıtlarıyla tehlikeli madde taşımacılığı yapan veya yapacak
kamu kurum ve kuruluşlarını,
ç) Türk Silahlı
Kuvvetler (Jandarma Genel Komutanlığı dahil) adına yapılan, ancak silahlı
kuvvetlerin doğrudan sorumluluğu veya danışmanlığı altında olmayan, ticari
yükleniciler tarafından yapılan tehlikeli mal taşımacılığını,
kapsar.
(2) Bu Yönetmelik,
a) Uluslararası
anlaşmalar ile savaş hali ve olağanüstü hallerde uygulanacak mevzuat
hükümlerine göre yapılan taşıma işlemlerini,
b) Türk Silahlı
Kuvvetlerine (Jandarma Genel Komutanlığı dahil) ait olan ya da Türk Silahlı
Kuvvetlerinin temsilcilerinin refakat ettiği taşıtlarla yapılan taşıma
işlemlerini,
c) Emniyet
Genel Müdürlüğüne ait olan ya da Emniyet Genel Müdürlüğü temsilcilerinin
refakat ettiği taşıtlarla yapılan taşıma işlemlerini,
kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3
– (1) Bu Yönetmelik;
a) 26/9/2011
tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat
ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 10/7/2003 tarihli ve 4925
sayılı Karayolu Taşıma Kanunu, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları
Trafik Kanunu, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik
Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak,
b) 30/11/2005
tarihli ve 5434 sayılı Kanun ile kabul edilen Tehlikeli Malların Karayolu ile
Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşmasına paralel olarak,
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4
– (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) ADR:
Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa
Anlaşmasını,
b) Alıcı:
Taşıma evrakı, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi veya taşıma senedinde belirtilen
eşyanın teslim edileceği işletmeyi,
c) ADR Uygunluk
Belgesi/Taşıt Uygunluk Belgesi: ADR Bölüm 9.1.3’te belirlenen ve taşıtın tescil
edildiği ülkenin yetkili otoritesi veya yetkili otorite tarafından
yetkilendirilen kuruluş tarafından verilen belgeyi,
ç) Bakanlık:
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığını,
d) Boşaltan:
Paketli veya dökme olarak taşınan tehlikeli maddeleri taşıt, tank veya
konteynerlerden boşaltan işletmeleri,
e) Çok bölmeli
gaz konteyneri: Bir bağlantı elemanıyla birbirine bağlanan ve sabit bir yüzeye
tutturulmuş birden fazla bölümler veya elemanlar içeren yapıyı,
f) Dolduran:
Tehlikeli maddeleri; tanklara, tankerlere, mobil tanklara ya da tank
konteynerlere, tüplü gaz tankerlerine, çok bölmeli gaz konteynerine, bir araca
veya büyük veya küçük bir konteynere dökme olarak dolum yapan işletmeleri,
g) Gaz: ADR
Bölüm 2.2.2.1.2’de ifade edilen maddeleri,
ğ) (Değişik:RG-31/12/2015-29579)
Gönderen: Kendi adına veya bir üçüncü şahıs adına tehlikeli maddeleri gönderen
işletmeyi ayrıca, taşıma işlemi bir taşıma sözleşmesine bağlı olarak
yürütülüyorsa, sözleşmede “Gönderen” olarak belirtilen kişiyi,
h) IMDG Kod:
Tehlikeli yüklerin denizyoluyla taşınmasına ilişkin uluslararası kodu,
ı) İstiap
haddi/Taşıma kapasitesi: Bir taşıtın veya aracın güvenle taşıyabileceği ve
imalat standardında belirtilen en çok yük ağırlığı ve hizmetli sayısını,
i) İşletme:
Kamu kurum ve kuruluşları da dahil olmak üzere, kâr amacı bulunup bulunmadığına
bakılmaksızın bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetlerde bulunan gerçek ve tüzel
kişileri,
j) Kanun: 4925
sayılı Karayolu Taşıma Kanununu,
k) Konteyner:
Bir taşıma donanımı parçası olarak, yükleme biçimi korunarak veya bozulmadan
birden çok taşıma türüyle taşınmasına imkân verebilen, taşıma yolunda aktarma
ve istiflemeye, kolaylıkla doldurulup boşaltılmaya, birçok kez kullanılmaya
uygun ve dayanıklı malzemeden imal edilmiş kabı,
l) Meskun
mahal: İl, ilçe, kasaba, köy, toplu işyeri veya sanayi bölgeleri gibi
insanların topluca yaşadıkları alanları ve bu alanların bitiminden 500 metreye
kadar olan mesafeyi,
m) Özmal taşıt:
Araç tescil belgesinde yetki belgesi sahibi adına kayıtlı taşıtı,
n) Paketleyen:
Tehlikeli maddeleri, büyük paketler ve orta boy hacimli konteynerler de dahil
olmak üzere, değişik cinsteki kaplara yerleştiren ve gerektiğinde paketleri
taşınmak üzere hazır hale getiren, tehlikeli maddeleri paketleten ya da bu
malların paketlerini, etiketlerini değiştiren işletmeleri,
o) Patlayıcı
madde: ADR Bölüm 2.2.1’de ifade edilen maddeleri,
ö)
Tank-konteyner/taşınabilir tank işletmecisi: Tank konteyner, taşınabilir tank
ya da tankerlerin, adına kayıtlı olduğu ya da bunları bir sözleşmeye dayalı
olarak işleten işletmecileri,
p) Taşıma
evrakı: ADR Bölüm 5.4.1’deki bilgileri içerecek şekilde gönderen tarafından
düzenlenmiş belgeyi,
r) Taşıma
irsaliyesi: Taşıma faaliyetinde bulunanların, taşınmasını üstlendikleri bir
veya birden çok gönderilen ve gönderene ait aynı taşıtta, aynı zamanda taşınan
eşya veya kargo için ilgili mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenen belgeyi,
s) (Değişik:RG-27/8/2014-29101)
Taşımacı: Karayolu Taşıma Yönetmeliğine göre C1, C2, K1, K2, L1, L2, M1,
M2, M3, N1, N2, R1, R2 yetki belgesi sahiplerini,
ş) Taşınabilir
basınçlı ekipman: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının 31/12/2012 tarihli ve
28514 4 üncü mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Taşınabilir
Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği (2010/35/AB)’nde tanımlanan kapları,
t) Taşıt
(Araç): Karayolunda tehlikeli madde taşımacılığı yapılması amacıyla ilgili
mevzuata uygun olarak imal edilen en az dört tekerlekli ve azami tasarım hızı
25 km/s’den fazla olan kamyon, kamyonet, tanker ve bunlar tarafından
çekilmesine izin verilen römorklar ile çekici türündeki taşıtlarla çekilen yarı
römork veya römork türündeki taşıtlar ile bu amaçla özel donanımı bulunan diğer
taşıtları,
u) Tehlike
etiketi: Tehlikeli yük taşımacılığında kullanılan ambalajlardaki yüklerin,
sınıf, tehlike derecesi ve muhteviyatı gibi özelliklerini ifade eden harf,
rakam ve şekillerin yer aldığı etiketi,
ü) Tehlikeli
madde (Tehlikeli yük): ADR Bölüm 3.2’deki tehlikeli malların listelendiği Tablo
A’da yer alan maddeleri,
v) Tehlikeli
madde güvenlik danışmanı: İfa edeceği görev ve nitelikleri ADR Bölüm 1.8.3’te
belirtilen ve alması gereken eğitime istinaden Bakanlıkça yetkilendirilmiş
gerçek kişiyi,
y) Turuncu
plaka: ADR Bölüm 5.3.2.2’de tanımlanan özellikteki plakaları,
z) Tüplü gaz
tankeri: Birbirine manifoltlarla bağlı ve bu araca kalıcı olarak sabitlenmiş
450 litreden fazla kapasiteli tanklardan oluşan bir aracı,
aa) UN
numarası: ADR Bölüm 3.2’de Tablo A’da yer alan tehlikeli maddeleri tanımlayan
dört basamaklı Birleşmiş Milletler Numarasını,
bb) Yazılı
talimat: ADR Bölüm 5.4.3’te belirtildiği şekilde, taşıyıcı tarafından sürücüye
verilmek üzere hazırlanan ve taşıma esnasında oluşabilecek bir kaza durumunda
alınacak tedbirler ile taşınan maddelerle ilgili özelliklerin yazılı olduğu
belgeyi,
cc)
Yetkilendirilmiş kuruluş: TSE ISO/IEC 17020 standardına uygun dokümantasyona
sahip olduğu Bakanlıkça tespit edilen ve yetkilendirilmesini müteakip bir yıl
içerisinde yetki kapsamında TSE ISO/IEC 17020 standardına göre Türk
Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilen kuruluşu,
çç) Yükleyen:
Paketli veya dökme tehlikeli maddelerin içerisinde bulunduğu ambalaj, konteyner
veya portatif tankları bir aracın içine veya üzerine veya bir konteynerin içine
yükleyen işletmeleri,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Taşımacılık Faaliyetlerine İlişkin Genel Kurallar
Taşımacılık
faaliyetlerinde genel kurallar
MADDE 5
– (1) Tehlikeli maddeler kamuya açık karayolunda, bu Yönetmelik ve ADR
hükümlerine uygun olarak ekonomik, kontrollü, seri, güvenli, insan sağlığına
zarar vermeden ve çevreye olumsuz etkisi en az olacak şekilde taşınır.
(2) ADR Bölüm
3.2 Tablo A ve Bölüm 3.3’te belirtilen taşınması yasaklanan tehlikeli maddeler
taşınamaz.
(3) Tehlikeli
maddelerin taşınmasında yer alan taraflar, hasar ve yaralanmaları önleyebilmek
ve gerekirse bunların etkisini en aza indirebilmek için ön görülebilen
risklerin yapısını ve boyutunu göz önünde bulundurarak bu Yönetmeliğe ve ADR
hükümlerine uygun tedbirleri almak zorundadırlar.
(4) (Değişik:RG-27/8/2014-29101)
Tehlikeli maddelerin karayolu ile taşınmasında; ADR Bölüm 6’da tanımlanan
ve Bakanlıkça veya ADR’ye taraf bir ülkenin yetkili otoritesince
yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından test edilip UN Numarası verilerek
sertifikalandırılmış olan ambalajların kullanılması zorunludur.
(5) Tehlikeli
madde taşımacılığında ADR’de tanımlanan etiket, işaret ve turuncu plakaların kullanılması
zorunludur.
(6) (Ek
fıkra:RG-31/12/2015-29579) Tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan araçlarda,
muafiyet kapsamındaki taşımalar hariç olmak üzere, ADR 8.1.4’te belirtilen
asgari sayı ve kapasitede yangınla mücadele teçhizatının bulundurulması
zorunludur.
(7) (Ek
fıkra:RG-31/12/2015-29579) Tehlikeli madde taşımacılığında kullanılan
araçlarda, muafiyet kapsamındaki taşımalar hariç olmak üzere, ADR 8.1.5’te
belirtildiği şekilde genel ve kişisel koruyucu teçhizatın bulundurulması
zorunludur.
Yetki
belgesi sahibi olma zorunluluğu
MADDE 6
– (1) (Değişik:RG-27/8/2014-29101) Bu Yönetmelik kapsamında taşımacılık
faaliyetinde bulunacak gerçek ve tüzel kişiler, Karayolu Taşıma Yönetmeliğine
göre C1, C2, K1, K2, L1, L2, M1, M2, M3, N1, N2, R1, R2 yetki belgelerinden
herhangi birine sahip olmak zorundadırlar.
(2) Kendi
faaliyetleri ile ilgili olarak özmal araçlarıyla ticari olmayan taşıma yapacak
kamu kurum ve kuruluşlarının; tehlikeli madde taşımaları için bu Yönetmeliğe
uymak kaydı ile Karayolu Taşıma Yönetmeliği kapsamında herhangi bir yetki
belgesine sahip olmaları gerekmez.
(3) Bu
Yönetmelik ve ADR’ye göre tehlikeli maddelerin karayoluyla taşımacılığı
alanında faaliyet gösteren; dolduran, paketleyen, yükleyen, gönderen, alıcı,
boşaltan ve tank-konteyner/taşınabilir tank işletmecileri, bu faaliyet
alanlarından biri veya birden fazlası için Bakanlığa başvurarak Tehlikeli Madde
Faaliyet Belgesi almaları zorunludur. Faaliyet Belgesinin düzenlenmesine
ilişkin hususlar Bakanlıkça belirlenir.
Taşıt
uygunluk belgesi ve izin alma zorunluluğu
MADDE 7
– (1) Bu Yönetmelik kapsamında taşıma yapacak yetki belgesi sahipleri ile kamu
kurum ve kuruluşları, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan tabloda sınıfları
belirtilen tehlikeli madde ve eşyaları taşıyabilmek için söz konusu tabloda
belirtilen ilgili veya yetkili mercilerden izin almak zorundadırlar. Söz konusu
izinler, izin alma tarihinden itibaren en fazla bir yıl geçerli olacak şekilde
düzenlenir.
(2) ADR Bölüm
3.2 Tablo A’da yer alan bir kısım tehlikeli maddelerin taşınmasında
kullanılacak taşıtlar (EX/II, EX/III, FL, OX, AT ve MEMU) ADR Bölüm 9’da
belirtilen hükümlere uygun olması gerekir. Söz konusu taşıtların, Türkiye’deki
ilk muayenesinde, Bakanlık veya Bakanlığın yetkilendirdiği kurum/kuruluşça
verilmiş Taşıt Uygunluk Belgesi (ADR Uygunluk Belgesi) ile belgelendirilmesi
zorunludur.
(3) Bakanlık,
ADR Bölüm 9’da tanımlanan taşıtların, dönemsel teknik muayenelerinin yapılması
ve bunun sonucunda ADR Uygunluk Belgesinin geçerlilik süresinin uzatılmasına
yönelik olarak ayrı bir düzenleme yapar.
Tehlikeli
mal taşımacılığı sürücü eğitim sertifikası alma zorunluluğu
MADDE 8
– (1) Bu Yönetmelik ve (ADR) hükümlerine uygun olarak ulusal ve uluslararası
karayollarında tehlikeli yük taşımacılığı yapacak şoförlerin, Tehlikeli Mal
Taşımacılığı Sürücü Eğitim Sertifikası (SRC5)/ADR Şoför Eğitim Sertifikasına
sahip olmaları zorunludur.
Tehlikeli
madde taşıyan araçlarda bulundurulması gerekli olan belgeler
MADDE 9
– (1) Tehlikeli madde taşıyan araçlarda aşağıdaki belgelerin bulundurulması
zorunludur:
a) ADR Bölüm
5.4.1’de belirtildiği şekilde düzenlenen taşıma evrakı,
b) ADR Bölüm
8.2.2.8’de belirtildiği şekilde Tehlikeli Madde Taşımacılığı Sürücü Eğitim
Sertifikası (SRC5),
c) Araçta
görevli her personel için resimli kimlik belgesi (nüfus cüzdanı, sürücü belgesi
veya pasaport),
ç) ADR Bölüm
5.4.3’te belirtildiği şekilde, taşımacı tarafından sürücüye verilmek üzere
hazırlanan yazılı talimat,
d) Birden fazla
modla taşınan tehlikeli yükler için ADR Bölüm 5.4.5’teki Çok Modlu Tehlikeli
Mal Taşıma Formu,
e) Taşıtlar
için geçerli ADR uygunluk belgesi,
f) ADR’de
tanımlanan Sınıf 1, Sınıf 6 ve Sınıf 7 tehlikeli yüklerin taşınmasında, bu
Yönetmelik kapsamında belirlenen ilgili/yetkili mercilerden alınmış taşıma izin
belgesinin fotokopisi,
g) Tehlikeli
madde taşımacılığı yapan taşıtlara ait Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası poliçesi.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Taşımacılık Faaliyetinde Yer Alan Tarafların Hak,
Sorumluluk ve Yükümlülükleri
Gönderenin
yükümlülükleri
MADDE 10 –
(1) Gönderen, taşınmak üzere sevk edilen malı ADR hükümlerine uygun bir biçimde
teslim etmek zorundadır. Ayrıca gönderen;
a) Tehlikeli
maddelerin taşınmasının, Bakanlıktan uygun yetki belgesi almış olanlarca
yapılmasını ve özel izin gereken durumlarda bu iznin alınmış olmasını
sağlamakla,
b) Tehlikeli
malların ADR hükümlerine uygun olarak sınıflandırılmış bir şekilde taşınmasını
sağlamakla,
c) Taşımacıya
ADR Bölüm 5.4.3’te belirtildiği şekilde hazırlanmış yazılı talimatı ve taşıma
için gerekli olan; taşıma evrakı, izinler, onaylar, bildiriler, sertifikalar ve
diğer belgeleri vermekle,
ç) Yükün
yapısına ve özelliklerine uygun araç kullanılmasını sağlamakla,
d) Taşıma şekli
ve taşıma kısıtlamalarına uygun hareket etmekle,
e) Boş
durumdaki temizlenmemiş ve dezenfekte edilmemiş tankerler, mobil tanklar, tüplü
gaz tankeri, çok bölmeli gaz konteyner, tank konteynerler ve taşınabilir
tanklar gibi araçlar ile büyük veya küçük konteynerlerinde uygun olarak
işaretlenmiş, etiketlenmiş olmasını ve boş durumdaki temizlenmemiş tankerlerin
doluları kadar sızdırmaz olmasını sağlamakla,
f) İzlenecek
güzergâhlar ile ilgili gerekli bilgileri vermekle,
g) ADR Bölüm
1.4.2.1’de yer alan diğer yükümlülükleri yerine getirmekle,
yükümlüdür.
Paketleyenin
yükümlülükleri
MADDE 11
– (1) Paketleyen ADR’nin;
a) Paketleme ve
birlikte paketleme ile ilgili mevzuatına ve kurallarına,
b) Paketleri
taşınmaya hazırlıyorsa, paketleri işaretleme ve etiketleme ile ilgili
mevzuatına ve kurallarına,
c) 1.4.3.2’de
yer alan diğer kurallarına,
uymakla
yükümlüdür.
Yükleyenin
yükümlülükleri
MADDE 12
– (1) Yükleyen;
a) Tehlikeli
maddeleri, ancak ADR hükümlerine uygun şartların sağlanmış olması halinde
taşıta yüklemekle,
b) Paketlenmiş
tehlikeli maddeleri ya da temizlenmemiş boş paketleri taşımacıya verirken
paketlerin zarar görüp görmediğini kontrol etmekle,
c) Hasarlı veya
sızdırma riski taşıyan ya da boş temizlenmemiş tehlikeli madde paketini hasar
giderilene kadar yüklememekle,
ç) Tehlikeli
maddelerin yüklenmesi ve elleçlenmesi ile ilgili mevzuata ve özel kurallara
uymakla,
d) Paketler ve
ekipman üzerinde bulunması gereken tehlike işaretleri ve etiketlerin
bulunmasını ve bulundurulmasını sağlamakla,
e) Tehlikeli
maddeleri konteynere yükledikten sonra konteynerin gerekli tehlike işaretleri
ile işaretlenmesini ve etiketlendirilmesini sağlamakla,
f) Paketleri
yüklerken, araç içinde var olan diğer yükleri de göz önüne alarak, birlikte
yükleme yasaklarına ve ayrıca besin ve gıda maddelerinin ya da hayvan
yemlerinin ayrı tutulması kurallarına uymakla,
g) Taşınan
tehlikeli madde, maddenin UN Numarası, taşımada kullanılan resmi adı ve eğer
mümkünse paketleme grubu ile ilgili olarak sürücüyü bilgilendirmekle,
ğ) ADR Bölüm
3.4’e göre sınırlı miktarda ambalajlanan tehlikeli maddelere ilişkin
muafiyetler kapsamında taşıma yapılıyorsa; paketlerin üzerine sınırlı miktar
etiketi ve UN numarasını bulundurmakla,
h) Tehlikeli
maddeleri yükleyecek personelin bu konuda eğitim almış olmasını sağlamak ve
gerektiğinde bu eğitim belgelerini ibraz etmekle,
ı) Taşıtlara
yükleme yaptığı sırada taşıtların yakın çevresinde ateş yakılmasına, açık
ışıklandırma yapılmasına ve sigara içilmesine izin vermemekle, kıvılcım çıkma
özelliğine sahip cisimler bulundurmamakla ve bu özelliğe sahip giysilerle
çalışmaya müsaade etmemekle,
i) Araçlara
yüklenecek tehlikeli maddelerin ADR Bölüm 7.5.7’de belirtilen yükleme emniyet
kurallarına göre yapılmasını sağlamakla,
j) ADR Bölüm
1.4.3.1’de yer alan hükümleri yerine getirmekle,
yükümlüdür.
Dolduranın
yükümlülükleri
MADDE 13
– (1) Dolduran;
a) Dolum
öncesinde, tankların ve gerekli ekipmanın teknik olarak eksiksiz ve taşımaya
uygun olmasını sağlamakla,
b) Tehlikeli
madde taşınmasında kullanılan taşıtların, tankların ve ekipmanın test, muayene
ve kontrol sürelerinin geçerliliğini kontrol etmekle,
c) Dolumu
yapılacak tehlikeli maddelere uygun olan ve bu hususta uygunluk belgesi bulunan
tanklara dolum yapmakla,
ç) Dolum
esnasında birlikte yükleme kurallarına uygun hareket etmekle,
d) Doldurulan
madde için izin verilen azami doldurma oranını (doldurma derecesi) ve azami
dolum hacim oranını geçmemekle,
e) Dolumu
yaptıktan sonra tankın kapak bölümlerinin sızdırmazlığını kontrol etmekle,
f) Doldurulan
tehlikeli maddelerin tankın dış yüzeyine bulaşmadığını kontrol etmekle,
g) Tehlikeli
maddeleri taşınması için hazırlarken, turuncu ikaz levhalarının, plakaların ya
da etiketlerin tank, taşıt, tank konteyner, büyük ve küçük konteynerlerin yanı
sıra tehlikeli madde paketlerinin de üzerine kurallara uygun bir biçimde
takılmasını sağlamakla,
ğ) Taşıtlara
dolum yaptığı sırada, taşıtların yakın çevresinde ateş yakılmasına, açık
ışıklandırma yapılmasına ve sigara içilmesine izin vermemekle, kıvılcım çıkma
özelliğine sahip cisimler bulundurmamakla ve bu özelliğe sahip giysiler ile
çalışmaya müsaade etmemekle,
h) ADR Bölüm
1.4.3.3’te yer alan diğer hükümleri yerine getirmekle,
yükümlüdür.
Taşımacının
yükümlülükleri
MADDE 14
– (1) Taşımacı;
a) Taşınacak
olan tehlikeli maddelerin taşınma aşamasında bu Yönetmelik hükümlerine uygun
olduğunu kontrol etmekle,
b) Taşıma için
gerekli olan tüm belgelerin taşıtta eksiksiz ve doğru olarak bulunmasını
sağlamakla,
c) Taşıtlarda,
mobil tanklarda ve yüklerde görsel olarak belirgin sızıntı, çatlak ya da eksik
ekipman olmadığını kontrol etmekle,
ç) Tanker,
mobil tank, tüplü gaz tankeri, çok bölmeli gaz konteyneri, hareketli tank ve
tank konteynerlerin test, muayene ve kontrol sürelerinin dolup dolmadığını
kontrol etmekle,
d) Taşıtların
istiap hadlerine uygun olarak yüklenmesini sağlamakla,
e) Tehlike
etiketlerinin ve işaretlerinin taşıtların üstüne takılmasını sağlamakla,
f) Araç
sürücüsü için yazılı talimatlarda belirtilmiş olan teçhizatların araçta
bulunmasını sağlamakla,
g) Taşıma
belgeleri ve beraberinde bulunması gereken belgeleri incelemek ve taşıt,
konteyner ve yükün bunlara uygun olmasını sağlamakla,
ğ) Tankerlerin
ADR’de tanımlanmış olan amaçların dışında kullanılmasını önlemekle,
h) Sürücüye
yazılı talimatları vererek okumasını ve anlamasını ve gerektiği şekilde
uygulayabilmesini sağlamakla,
ı) Taşınan
madde ile ilgili varsa miktar sınırlamalarına uymakla,
i) Taşınan
tehlikeli maddenin özelliğine uygun ve geçerli Tehlikeli Mal Taşımacılığı
Sürücü Eğitim Sertifikası (SRC5)/ADR Şoför Eğitim Sertifikasına sahip
sürücüleri istihdam etmekle,
j) Yaptığı
taşımalarda meydana gelen kazalarla ilgili olarak, ADR hükümlerine göre
hazırlanmış bir raporu kaza tarihinden itibaren en geç otuz gün içerisinde
Bakanlığa vermekle,
k) Bu Yönetmelikte
belirtilen şartlardan herhangi birinin ihlal edilmiş olduğunu tespit ederse,
söz konusu ihlal giderilinceye kadar taşımayı başlatmamakla,
l) Taşıma
sırasında, taşımanın güvenliğini tehlikeye sokacak bir ihlal oluşursa, trafik
güvenliği, gönderilen maddenin güvenliği ve kamu güvenliği bakımından, taşımayı
söz konusu ihlal ortadan kaldırılıncaya kadar, derhal durdurmakla, taşımayı
ancak gerekli şartlar yerine getirildiği takdirde devam ettirmekle,
m) Yüke uygun
olan tank veya konteynerlerin kullanılmasını sağlamakla,
n) Taşıtlara
yükleme ve boşaltma yapıldığı sırada taşıtların yakın çevresinde ateş
yakılmasına, açık ışıklandırma yapılmasına ve sigara içilmesine izin
vermemekle, kıvılcım çıkma özelliğine sahip cisimler bulundurmamakla ve bu
özelliğe sahip giysiler ile çalışmaya müsaade etmemekle,
o) ADR Bölüm
1.4.2.2’de yer alan hükümleri yerine getirmekle,
yükümlüdür.
Taşıt
sürücüsünün ve araçta bulunan diğer görevlilerin yükümlülükleri
MADDE 15
– (1) Taşıt sürücüsü ve araçta bulunan diğer görevliler;
a) Yangın
söndürme cihazlarının kullanımı konusunda bilgi sahibi olmakla,
b) Tehlikeli
madde içeren ambalajları açmamakla,
c) Taşınabilir
yanıcı aydınlatma aletleriyle ve yüzeyi metal alaşımlı olan aletlerle taşıta
binmemekle,
ç) Taşıtlara
yükleme, doldurma ve boşaltma yapıldığı sırada taşıtların yakın çevresinde ateş
yakılmasına, açık ışıklandırma yapılmasına ve sigara içilmesine izin
vermemekle, kıvılcım çıkma özelliğine sahip cisimler bulundurmamakla ve bu
özelliğe sahip giysilerle çalışmamakla,
d) Yükleme,
doldurma ve boşaltma sırasında zorunlu hallerin dışında taşıtın motorunu kapalı
tutmakla,
e) Tehlikeli
madde yüklü taşıtı park halinde iken el frenini çekili vaziyette bulundurmakla,
f) Tehlikeli
madde yüklü taşıt ve tanklar üzerinde bulundurulması zorunlu etiket, levha ve
turuncu plakaların takılmasını ve usulüne uygun boşaltılarak temizlenmiş olan
araçların üzerinden bu etiket, levha ve turuncu plakaların çıkarılmasını
sağlamakla,
g) Ambalajı
hasar görmüş olan paketleri taşımamakla,
ğ) Tehlikeli
madde sızıntısı olması veya böyle bir ihtimalin bulunması durumunda, taşıma
yapmamakla,
h) Tehlikeli
madde yüklü veya tehlikeli maddeyi boşalttığı halde temizlenmemiş taşıtları,
doldurma ve boşaltma süresi dışında, meskûn mahallerde park etmemekle,
ı) Karayolunun
kullanımıyla ilgili yasak ve sınırlamalara uymakla,
i) Taşıtın
istiap haddine uygun yüklendiğini kontrol etmek ve istiap haddinin üstünde
yüklenmiş olan taşıtı kullanmamakla,
j) (Mülga:RG-27/8/2014-29101)
k) Tankların
kullanımı, motorun çalıştırılması ve özel sınıf veya maddelere ilişkin ek
gereklilikler ile ilgili ADR hükümlerine uymakla,
l) Tehlike
anında yazılı talimatlarda belirtilen tedbirleri almakla,
m) Taşınmakta
olan tehlikeli maddeler, özellikle herhangi bir kaza veya uygunsuzluk
durumunda, üçüncü kişiler için risk teşkil ediyorsa ve söz konusu risk hemen
ortadan kaldırılamıyor ise bu tehlikeli durumun gerçekleştiği bölgeye en yakın
yetkili makamlara ulaşarak gerekli olan tüm bilgileri iletmekle veya
iletilmesini sağlamakla,
n) Taşıma
sırasında gerekli belgeleri ve ekipmanı yanında bulundurmakla,
o) Tünel, tüp
geçit ve köprü geçişlerinde trafiğin durması halinde, ikaz ışıklarını yakmak,
taşıtın ön ve arkasındaki taşıtlarla olan güvenlik mesafesine dikkat etmek ve
motoru kapatmakla,
ö) Boşaltım
alanında güvenlik önlemlerinin tam olarak alınmış olduğunu ve boşaltma
işleminde kullanılan donanımın düzgün olarak çalışıyor olduğunu kontrol
etmekle,
yükümlüdürler.
Alıcının
yükümlülükleri
MADDE 16
– (1) Alıcı;
a) Yükün teslim
alınmasına engel bir durum olmadıkça yükün kabulünü ertelememekle,
b) Kullanılan
taşıt ve konteynerlerin boşaltıldıktan sonra öngörülen fiziksel ve kimyasal
temizlik işlemlerinin ADR hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini, bu işlemlerden
sonra aracın üzerindeki tehlike işaretlerinin çıkartılmasını ve boşaltma,
temizleme, zehirden arındırma gibi işlerde diğer kişilerin hizmetlerinden
yararlanıyorsa, ADR hükümlerine uygun tedbirlerin alınmasını sağlamakla,
c) Konteyner
kullanılması durumunda, ADR hükümlerinin ihlal edildiğinin tespit edilmesi
halinde, ihlal durumu düzeltilmeden konteyneri taşıyıcıya teslim etmemekle,
ç) Boşaltım
alanında güvenlik önlemlerinin tam olarak alınmış olmasını sağlamakla ve
boşaltma işleminde kullanılan donanımın düzgün olarak çalıştığını kontrol
etmekle,
d) Taşıtlardan
boşaltma yapıldığı sırada taşıtların yakın çevresinde ateş yakılmasına, açık
ışıklandırma yapılmasına ve sigara içilmesine izin vermemekle, kıvılcım çıkma
özelliğine sahip cisimler bulundurmamakla ve bu özelliklere sahip giysiler ile
çalışmaya müsaade etmemekle,
e) ADR Bölüm
1.4.2.3’te yer alan diğer hükümleri yerine getirmekle,
yükümlüdür.
Boşaltanın
yükümlülükleri
MADDE 17
– (1) Boşaltan;
a) Boşaltma
öncesinde paket, konteyner, tank veya araç bilgileri ile sevkiyat belgelerinde
yer alan ilgili bilgileri karşılaştırarak doğru yükün boşaltılacağını tespit
etmekle,
b) Boşaltma
öncesinde ve sırasında pakette, tankta, araçta veya konteynerde boşaltma
işlemini tehlikeye sokacak ölçüde bir tahribatın olup olmadığını kontrol
etmekle,
c) Bu maddenin
(b) bendinde belirtilen olumsuz bir durumun tespiti halinde, gerekli önlemler
alınıncaya kadar boşaltma işlemine ara vermekle,
ç) Tank, taşıt
ve konteynerin boşaltılması sırasında;
1) Boşaltma
işlemi esnasında tankın, taşıtın veya konteynerin dışına bulaşan tehlikeli
artıklardan arındırılmasını sağlamakla,
2) Vana ve
kontrol kapaklarının güvenli bir şekilde kapatılmasını hemen sağlamakla.
d) Taşımayı
gerçekleştiren taşıt veya konteynerin ADR’de öngörülen temizleme ve arındırma
işlemlerinin yapılmasını sağlamakla,
e) Tehlikeli
maddelerin taşınmasını takiben konteynerin tamamen boşaltılmış, temizlenmiş,
arındırılmış olması durumunda, ADR Bölüm 5.3 kapsamındaki tehlike işaretlerini
konteynerin üzerinden kaldırmakla,
f) Boşaltma
işlemi devam ederken taşıtların yakın çevresinde ateş yakılmasına, açık
ışıklandırma yapılmasına ve sigara içilmesine izin vermemekle, kıvılcım çıkma
özelliğine sahip cisimler bulundurmamakla ve bu özelliğe sahip giysiler ile
çalışmaya müsaade etmemekle,
g) Paket, tank,
taşıt veya konteynerin boşaltılması sırasında diğer üçüncü kişilerden hizmet
alınması durumunda, bu işlemi gerçekleştiren kişiler tarafından boşaltma
öncesinde, sırasında ve sonrasında ADR gereklerine uygun tedbirlerin alındığını
kontrol etmekle,
ğ) ADR Bölüm
1.4.3.7’de yer alan hükümleri yerine getirmekle,
yükümlüdür.
Tank-konteyner/taşınabilir
tank işletmecisinin yükümlülükleri
MADDE 18
– (1) Tank-konteyner/taşınabilir tank işletmecisi;
a)
Tank-konteynerler veya taşınabilir tankların testlerinin ve işaretlemelerinin
ADR’nin ilgili hükümlerine uygunluğunu sağlamakla,
b)
Tank-konteynerler veya taşınabilir tankların yapı ve ekipmanlarının özel
olarak, ADR hükümlerine uygun olmasını sağlamakla,
c) Boşaltılmış
tank ya da tank konteynerlerinin kullanıma tekrar sunulmadan, temizlenmesini ve
hasarlı olmamasını sağlamakla,
ç) Gerekli
belgeleri bulundurmakla ve taşımacıya vermekle,
d) ADR Bölüm
1.4.3.4’te yer alan diğer hükümleri yerine getirmekle,
yükümlüdür.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Muafiyet ve Özel İzin Verilecek Haller
Muafiyet ve
özel izin verilecek haller
MADDE 19
– (1) Bakanlık, tehlikeli maddelerin karayoluyla taşımacılığına ilişkin olarak
aşağıda belirtilen esaslar dahilinde; ADR ve bu Yönetmelik hükümlerinin bir
kısmıyla ilgili muafiyet ve/veya özel izin verebilir.
a) Teknik
gelişmeler nedeniyle taşınmasının ADR ve bu Yönetmelik kapsamı dışına
çıkarılması gerektiğinin belgelenmesine bağlı olarak, bir tehlikeli maddenin
taşınmasının talep edilmesi,
b) Gelişmiş
teknolojilerle üretilen ve tehlikeli madde özelliği ihtiva eden yeni ürünlerin,
UN numarası alma ve ADR’nin ilgili bölümüne dâhil edilme sürecinde, güvenlik
tedbirleri alınmak suretiyle taşınmasının talep edilmesi.
(2) Muafiyet
veya özel izin verilebilmesi için başvuru sahibi, güvenlik danışmanı tarafından
hazırlanmış tehlikeli madde taşınması sırasında alınması gereken güvenlik
tedbirlerini içeren bir raporu ibraz etmek zorundadır. Birinci fıkranın (a) ve
(b) bentlerinde belirtilen durumlarda, güvenlik danışmanı tarafından hazırlanan
raporda aynı zamanda oluşabilecek riskler de belirtilir ve muafiyet veya özel
iznin neden gerekli olduğu gerekçelerle açıklanır. Bakanlık başvuru sahibinden
daha kapsamlı rapor sunmasını isteyebilir.
(3) Bakanlık
tarafından birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirtilen bir ürün için
tanınan muafiyet, en fazla beş yıl süre ile geçerlidir. Bu beş yıllık süre
içinde muafiyet tanınan ürünlerin ADR’nin ilgili bölümlerine eklenmesi veya
ilgili bölümlerinden çıkarılması gerekir. Ancak, Bakanlık bu sürenin
uzatılmasını talep edenlerden, söz konusu muafiyetin ADR’ye eklenmesinin veya
ADR’den çıkarılmasının bu süre içerisinde sağlanamamasının haklı ve makul
gerekçelerini gösteren belgelerin sunulmasına bağlı olarak bu beş yıllık süreye
ilave olarak en çok bir yıllık ek süre verebilir.
(4) Bakanlık,
kamu menfaati veya kamu güvenliğinin söz konusu olduğu durumlarda, ilgili ve
yetkili mercilerin talebi üzerine, ADR ve bu Yönetmelik hükümleri ile ilgili
olarak muafiyet veya özel izin tanıyabilir.
(5) ADR Bölüm
1.1.3, Bölüm 3.4 ve Bölüm 3.5 kapsamında karayoluyla yapılacak tehlikeli madde
taşımacılığında ADR’de belirtilen hükümler uygulanır, ayrıca Bakanlık izni
aranmaz.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Araçlar İçin İzlenecek Güzergâhlar ve Park Yerleri
Güzergâhlar ve
park yerleri
MADDE 20
– (1) Tehlikeli madde yüklü taşıtların izleyeceği güzergâhlar ve park yerleri;
a)
Şehirlerarası yollarda Karayolları Genel Müdürlüğünce,
b) Büyükşehir
belediyesi sınırları ve mücavir alanı içerisinde ulaşım koordinasyon
merkezlerince,
c) İl ve ilçe
belediye sınırları ve mücavir alanı içerisinde il/ilçe trafik komisyonlarınca,
ç) Diğer
yerlerde ilgili kaymakamlıklarca,
tespit edilir.
ALTINCI BÖLÜM
Tehlikeli Maddelerin Taşınmasında Özel Kurallar
Tehlikeli
maddelerin taşınmasında özel kurallar
MADDE 21
– (1) Tehlikeli madde taşımalarında ADR’nin yanı sıra aşağıdaki hükümlere de
uyulması zorunludur.
a) Patlayıcı
madde ve gaz yüklü taşıtların, Türk boğazları bölgesindeki köprü ve tüp
geçitlerden geçişlerine, ilgili valiliklerce, Karayolları Genel Müdürlüğünün
görüşü dikkate alınarak belirlenen usul ve esaslar dâhilinde izin verilir.
b) Karayolları
üzerindeki tünellere ilişkin tünel kategorilerinin, ADR’ye uygun olarak
belirlenmesi ve işaretlenmesi Karayolları Genel Müdürlüğünce yapılır. Karayolları
üzerindeki tünellerden tehlikeli madde taşıyan araçların geçişlerine ilişkin
hususlar Bakanlık tarafından belirlenir.
c) Karayolu
üzerindeki tünel geçişlerinde, bir taşıtta birden fazla farklı sınıfta
tehlikeli madde taşınıyor ise, bu tehlikeli maddelerden en yüksek tünel
sınırlama koduna sahip tehlikeli madde sınıfının tünel kodu dikkate alınır.
ç) Patlayıcı
madde taşıyan taşıtların otoyol, çevreyolu, devlet yolu veya yetkili merciiler
tarafından belirlenmiş güzergâhlar dışında meskûn mahaller içerisinde
seyretmesine izin verilmez. Bu taşıtların; meskûn mahaller içerisindeki
boşaltma noktalarına gitmesine trafik polisi veya zabıtası nezaretinde izin
verilebilir.
d) Tehlikeli
madde yüklü veya bu yükleri boşaltılmış ancak usulüne uygun şekilde temizlenmemiş
taşıtların meskûn mahallerde yükleme ve boşaltma süreleri hariç 20 nci maddede
belirtilen park yerleri dışındaki alanlara park etmeleri yasaktır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Denetim
Denetim
yetkisi ve kullanımı
MADDE 22
– (1) Bu Yönetmelik kapsamında yer alan faaliyetler Bakanlık denetimine
tabidir.
(2) Bakanlık
yapacağı denetimleri, kendi personelinin yanı sıra, 655 sayılı Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamenin 28 inci maddesine göre bu Yönetmelik ile yetkilendirilen
kurum veya kuruluş personeli aracılığı ile de yapar veya yaptırır.
(3) Yetkili
kılınan kurum ve kuruluşlar Kanun, 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
ve bu Yönetmeliğin kendilerine yüklediği görev ve yetkileri yerine getirir ve
kullanırlar.
(4) Denetimle
ilgili diğer mevzuat hükümleri saklıdır.
Denetimle
görevli ve yetkili kurum ve kuruluşlar
MADDE 23
– (1) Bakanlık, Valilikler (kolluk kuvvetleri), Gümrük ve Ticaret Bakanlığının
sınır kapılarındaki birimleri ve Belediye Başkanlıklarının denetimden sorumlu
zabıta birimleri bu Yönetmelik kapsamındaki tehlikeli madde taşımaları
konusunda denetimle görevli ve yetkilidirler.
(2) Denetim
yapmakla görevlendirilenler; Kanun, 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname, bu Yönetmelik ve diğer ilgili mevzuat esaslarına göre denetim
görevlerini yerine getirmekle ve denetimler sırasında tespit ettikleri kusur ve
ihlaller için tutanak düzenlemekle yükümlüdürler.
(3) Bakanlık,
uyarılmasına rağmen denetim görevini aksatanları ilgili ve yetkili mercilere
bildirir.
(4) Denetimle
görevlendirilecek personelde en az lise veya dengi okul mezunu olma şartı
aranır.
(5) Bakanlık
denetimlerde uygulanacak usul ve esasları ADR Bölüm 1.8 ve ilgili AB mevzuatını
dikkate alarak düzenler.
Yol kenarı
denetimi
MADDE 24
– (1) Bakanlık, görev ve yetkileri kapsamında, trafikte seyreden taşıtların
kontrolleri için karayolları kenarlarında tesis edilen sabit veya mobil denetim
istasyonlarında tehlikeli madde taşıyan taşıtların denetimini yapar. Tehlikeli
madde taşıyan taşıtların denetimleri ayrıca; 23 üncü maddede belirtilen
kurumlardan karayolunda denetim yapma yetkisi bulunan diğer kamu kurum ve
kuruluşlarına mensup personel tarafından da yapılır.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Cezaların Uygulanmasına İlişkin Kurallar
Tutanakları
düzenlemeye görevli ve yetkili kılınanlar
MADDE 25
– (1) İdari para cezası karar tutanağı ve ihlal tespit tutanağı düzenlemeye
yetkili ve görevli personel aşağıda belirtilmiştir:
a)
Yetkilendirilmiş Bakanlık personeli,
b) Trafik
polisi,
c) Trafik
polisinin görev alanı dışında kalan yerlerde rütbeli jandarma personeli,
ç) Gümrük ve
Ticaret Bakanlığının sınır kapılarında görev yapan Gümrük Muhafaza ve Gümrük
Muayene Memurları ile bunların amirleri,
d) Belediye
Başkanlıklarının denetimden sorumlu zabıtaları.
Tutanakların
düzenlenmesi
MADDE 26
– (1) Kanunda, 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının
Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede öngörülen ve bu
Yönetmelikte belirtilen hususlara uymayanlar hakkında, 25 inci maddede
belirtilen personel tarafından, “Karayolu Taşıma Kanunu İdari Para Cezası Karar
Tutanağı” ve/veya “655 sayılı KHK İdari Para Cezası Karar Tutanağı” ile “İhlal
Tespit Tutanağı” düzenlenir.
(2) Tutanaklar;
uyarma ile ilgili olanlar için “İhlal Tespit Tutanağı”, para cezaları için
“Karayolu Taşıma Kanunu İdari Para Cezası Karar Tutanağı” ve/veya “655 sayılı
KHK İdari Para Cezası Karar Tutanağı” olmak üzere iki şekilde düzenlenir.
Tutanak
düzenleyenler ile bağlı oldukları kurum ve kuruluşların yükümlülükleri
MADDE 27
– (1) Tutanak düzenleyenler, tutanaklarla ilgili olarak aşağıdaki hususları
yerine getirmekle yükümlüdürler.
a) Tutanaklara,
bağlı olduğu kurumun veya birimin adı bulunan kaşe veya damgayı basmak veya bu
kurumun veya birimin adını yazmak,
b) Tutanaklara,
kendi adını, soyadını, görev unvanını ve sicil numarasını yazarak veya bu
bilgiler bulunan kaşe veya damgayı her nüshasına basarak imza etmek,
c) Tutanakları,
tebliğ yerine geçmek üzere, hakkında işlem yapılana veya temsilcisine imza
ettirmek ve bir nüshasını vermek,
ç) Tutanakları imza
etmekten kaçınanlar için "imza etmedi" kaydı koymak,
d) Zorunlu
hallerde resmi ve özel kurum veya kuruluşların sorumluları için
"gıyabında" yazarak kayıt koymak,
e) Tutanakları
bağlı bulunduğu kurum ve kuruluşa düzenlendiği andan itibaren kırk sekiz saat
içerisinde teslim etmek.
(2) Tutanak
düzenleyenlerin bağlı olduğu kurum ve kuruluşlar; tutanaklarla ilgili olarak
aşağıdaki işlemleri yerine getirmekle yükümlüdürler.
a) İdari para
cezası karar tutanakları, kararın kesinleşmesini takip eden yedi iş günü içinde
takip ve tahsil edilmek üzere borçlunun ikametgâhının, tüzel kişilerin kanuni
ikametgâhının veya iş merkezlerinin bulunduğu yerdeki vergi dairesine, birden
fazla vergi dairesi bulunması halinde süreksiz vergileri tahsil ile görevli
vergi dairelerine gönderilir.
b) Tutanakların
birer örneği değerlendirme için Bakanlığa gönderilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Yaptırımlar
İdari para
cezası
MADDE 28
– (1) 7 nci maddenin birinci fıkrasına aykırı hareket edenlere Kanunun 26 ncı
maddesinin (b) bendine göre beşyüz Türk Lirası idari para cezası uygulanır ve
söz konusu ihlal giderilinceye kadar taşıt güvenli bir alana park ettirilir ve
taşımanın devamına izin verilmez.
(2) 14 üncü
maddenin birinci fıkrasının (i) bendine aykırı hareket eden taşımacıya, Kanunun
26 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendine göre beşyüz Türk Lirası idari
para cezası uygulanır.
(3) 8 inci
maddenin birinci fıkrasına aykırı hareket eden sürücülere, Kanunun 26 ncı
maddesinin birinci fıkrasının (l) bendine göre ikiyüz Türk Lirası idari para cezası
uygulanır.
(4) Aşağıda yer
alan ihlallere, 655 sayılı KHK’nin 28 inci maddesinin ikinci fıkrasının (b)
bendine göre;
a) 5 inci
maddenin dördüncü fıkrasına aykırı hareket eden göndericiye, bin Türk Lirası,
b) 5 inci
maddenin beşinci fıkrasına aykırı hareket eden göndericiye bin Türk Lirası,
taşıyıcıya beşyüz Türk Lirası ve taşıt üzerindeki işaretleme eksiklikleri için
sürücüye yüz Türk Lirası,
c) 6 ncı
maddenin üçüncü fıkrasına göre “Faaliyet Belgesi” almadan faaliyette bulunan
gerçek veya tüzel kişilere, bin Türk Lirası,
ç) 9 uncu
maddenin birinci fıkrasının (a) bendine aykırı hareket eden göndericiye, beşyüz
Türk Lirası,
d) 9 uncu
maddenin birinci fıkrasının (ç) bendine aykırı hareket eden; gönderene
ikiyüzelli Türk Lirası, taşımacıya ikiyüzelli Türk Lirası, sürücüye elli Türk
Lirası,
e) 9 uncu
maddenin birinci fıkrasının (e) bendine aykırı hareket eden taşımacıya bin Türk
Lirası,
f) 9 uncu
maddenin birinci fıkrasının (f) bendine aykırı hareket eden sürücüye elli Türk
Lirası,
g) 9 uncu
maddenin birinci fıkrasının (g) bendine aykırı hareket eden taşımacıya beşyüz
Türk Lirası,
ğ) 33 üncü
maddeye aykırı hareket ederek tehlikeli madde güvenlik danışmanı çalıştırmayan
işletmelere bin Türk Lirası,
h) (Ek:RG-31/12/2015-29579)
5 inci maddenin altıncı fıkrasına aykırı hareket eden taşımacıya ikiyüzelli
Türk Lirası, sürücüye elli Türk Lirası,
ı) (Ek:RG-31/12/2015-29579)
5 inci maddenin yedinci fıkrasına aykırı hareket eden taşımacıya her bir
teçhizat için elli Türk Lirası,
i) (Ek:RG-31/12/2015-29579)
5 inci maddenin yedinci fıkrasına aykırı hareket eden sürücüye elli Türk
Lirası,
j) (Ek:RG-31/12/2015-29579)
13 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendine aykırı hareket eden
doldurana binbeşyüz Türk Lirası, taşımacıya bin Türk Lirası,
idari para
cezası uygulanır.
(5) Bu maddede
belirtilen idari para cezaları, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o
yıl için 4/11/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca tespit ve
ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
İdari para
cezası uygulanması ve diğer yaptırımlar
MADDE 29
– (1) Eylemin başka bir suç teşkil etmesi halinde, 28 inci maddede belirtilen
idari para cezası, diğer kanunlardaki suçların takibine ve cezaların
uygulanmasına, Kanunda ve bu Yönetmelikte düzenlenen uyarma, geçici durdurma ve
iptal gibi idari müeyyidelerin uygulanmasına engel teşkil etmez.
Uyarmalar
MADDE 30
– (1) Bakanlıkça bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket ettiği tespit edilen;
gönderen, taşımacı, alıcı, yükleyen, paketleyen, boşaltan, dolduran, taşıt
sürücüsü ve tank-konteyner/taşınabilir tank işletmecilerine ilişkin olarak;
a) 10 uncu
maddeye aykırı hareket eden gönderene, maddede ihlal ettiği her bir bent için 3
uyarma,
b) 11 inci
maddeye aykırı hareket eden paketleyene, maddede ihlal ettiği her bir bent için
3 uyarma,
c) 12 nci
maddeye aykırı hareket eden yükleyene, maddede ihlal ettiği her bir bent için 3
uyarma,
ç) 13 üncü
maddeye aykırı hareket eden doldurana, maddede ihlal ettiği her bir bent için 3
uyarma,
d) 14 üncü
maddeye aykırı hareket eden taşımacıya, maddede ihlal ettiği her bir bent için
3 uyarma,
e) 15 inci
maddeye aykırı hareket eden sürücüye, maddede ihlal ettiği her bir bent için 2
uyarma,
f) 16 ncı
maddeye aykırı hareket eden alıcıya, maddede ihlal ettiği her bir bent için 3
uyarma,
g) 17 nci
maddeye aykırı hareket eden boşaltana, maddede ihlal ettiği her bir bent için 3
uyarma,
ğ) 18 inci
maddeye aykırı hareket eden tank-konteyner/taşınabilir tank işletmecisine,
maddede ihlal ettiği her bir bent için 3 uyarma,
verilir.
(2) Uyarmaların
veriliş tarihinden itibaren ilgilinin doksan gün içerisinde Bakanlığa yazılı
başvuruda bulunarak, verilen uyarmaların paraya çevrilebilmesi için her
uyarmaya yetmişdokuz Türk Lirası olmak üzere yetkili saymanlığa ödemede
bulunduğunu bildirmesi ve bunu belgelemesi halinde uyarmalar kaldırılır. Bu
doksan günlük süre içinde müracaat edilerek paraya çevrilmeyen uyarmalar
kaldırılmaz.
(3) Bu ücret,
her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul
Kanunu uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak
uygulanır.
(4) Bu
Yönetmeliğe göre kaldırılmayan uyarmaların toplam sayısı elliye ulaşanların
faaliyetleri 31 inci maddeye göre durdurulur. Yapılan bütün faaliyet durdurma
işlemleri, faaliyet durdurma işleminin ilgiliye tebliğ tarihinden itibaren otuz
gün sonra yürürlüğe girer.
Faaliyet
durdurma
MADDE 31
– (1) Bu Yönetmeliğe göre verilen ve 30 uncu maddenin ikinci fıkrasına göre
kaldırılmayan uyarmaların toplam sayısı elliye ulaşan; gönderenlerin,
paketleyenlerin, yükleyenlerin, dolduranların, boşaltanların, alıcıların ve
tank-konteyner/taşınabilir tank işletmecilerinin faaliyetleri, Bakanlığın
ilgili valiliğe yazdığı bildirimin ulaştığı tarihten itibaren en geç yirmi gün
içinde valilikçe otuz gün süreyle durdurulur.
(2) Bu maddenin
birinci fıkrasına göre faaliyeti durdurulanlar, faaliyet durdurma işleminin
kesinleşmesinden sonra ödemede bulunmak istemeleri halinde, her uyarma için iki
katı ücret alınarak uyarmalar kaldırılır ve faaliyet durdurma işlemi
uygulanmaz.
(3) Bu
Yönetmeliğe göre verilen ve 30 uncu maddenin ikinci fıkrasına göre
kaldırılmayan uyarmaların toplam sayısı elliye ulaşan sürücülerin ADR Sürücü
Eğitim Sertifikası (SRC5) en geç yirmi gün içinde Bakanlıkça otuz gün süreyle
geri alınır. Bu durumdaki sürücülerin ADR Sürücü Eğitim Sertifikasını verilen
sürede Bakanlığa teslim etmemeleri halinde, söz konusu belgeleri iptal edilir
ve bir yıl geçmedikçe yenisi düzenlenmez.
ONUNCU BÖLÜM
Yetkilendirme, Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı,
Eğitim ve
Uygulamadan Sorumlu Kurumlar
Yetkilendirme
MADDE 32
– (1) Bakanlık, gerektiğinde teknik ve idari kapasite, teşkilat imkânları,
hizmetin hızlı/etkin/yaygın olarak üretilmesi ilkelerini gözeterek, Bakanlığın
bu Yönetmelik kapsamında yerine getirmekle yükümlü olduğu iş ve işlemlerin bir
kısmını aşağıda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yürütmek üzere; kamu
kurum/kuruluşlarını, üniversiteleri, 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu kapsamına giren birlik
ve odalar ile TÜRKAK tarafından TSE ISO/IEC 17020 standardına göre muayene
kuruluşu olarak akredite edilen ve Bakanlık tarafından tasnif kuruluşu olarak
yetkilendirilen ve yetkilendirildikleri Birleşmiş Milletlerin ilgili örgütleri
tarafından ilan edilen kuruluşları yetkilendirebilir.
a)
Yetkilendirme, düzenlenecek bir protokol/sözleşme ile yapılır. Bu
protokol/sözleşmede yetkilendirmenin konusu, süresi ve mutabakata varılan
hususlar açıkça belirtilir.
b)
Yetkilendirme, yetkilendirmenin konusu ve niteliği gözetilmek suretiyle en az 1
yıl en fazla 5 yıl süreyle yapılabilir. Yetkilendirme, süresinin sonunda
yenilenebilir.
c) Bakanlık,
yetkilendirmenin konusuna, niteliğine ve özelliğine göre aynı konuda birden
fazla kamu kurum/kuruluşu, üniversite veya muayene kuruluşunu
yetkilendirebilir.
ç)
Yetkilendirme kapsamında üretilecek hizmetler için alınacak/ödenecek ücretler
Bakanlık tarafından onaylanır.
d)
Yetkilendirilmiş olanlar ilgili mevzuata ve Bakanlıkça yayımlanan idari düzenlemelere
uymakla yükümlüdürler. Bakanlık, yetkilendirmenin kullanımı ile ilgili olarak
gerektiğinde her türlü denetimi yapar.
e)
Yetkilendirilmiş olanların ilgili mevzuata ve Bakanlıkça yayımlanan idari
düzenlemelere uymaması halinde yapılmış olan yetkilendirme, Bakanlık tarafından
iptal edilir.
f)
Yetkilendirme, Bakanlığın bu konudaki görev, sorumluluk ve yetkisini ortadan
kaldırmaz.
Tehlikeli
madde güvenlik danışmanı
MADDE 33
– (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri gerçekleştiren işletmelerin, ADR
Bölüm 1.8.3’te yer alan hükümlere göre tehlikeli madde güvenlik danışmanı
istihdam etmesi veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet alması
zorunludur. Tehlikeli madde güvenlik danışmanı eğitimi, sınavı,
yetkilendirilmesi, görev, yetki ve sorumlulukları ile ilgili hususlar
Bakanlıkça belirlenir.
Eğitim
MADDE 34
– (1) Tehlikeli maddelerin taşınması için gerekli olan eğitimler, 3/9/2004
tarihli ve 25572 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolu Taşımacılık
Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik Eğitimi Yönetmeliği ile Bakanlıkça belirlenen
mevzuat kapsamında gerçekleştirilir.
Uygulamadan
sorumlu kurumlar ve sorumlu oldukları alanlar
MADDE 35
– (1) ADR’de yer alan ancak Bakanlık dışında diğer kamu kurum ve kuruluşların
görev, yetki ve sorumluluk alanında olan tehlikeli maddelerle ilgili olarak
düzenlemeden veya uygulamadan sorumlu diğer kurumlar, ilgili tarafların
görüşleri alındıktan sonra Bakanlıkça belirlenir.
ONBİRİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Tehlikeli
maddelerin taşınmasında sigorta yaptırma zorunluluğu
MADDE 36
– (1) Yetki belgesi sahipleri tehlikeli madde taşıyan taşıtlarına, Tehlikeli
Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası yaptırmak
zorundadır.
Sigortasız
taşıma yapılamayacağı
MADDE 37
– (1) Taşıt belgelerinde kayıtlı özmal ve sözleşmeli tüm taşıtlar için
Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası
yaptırmayan yetki belgesi sahipleri, tehlikeli madde taşımacılığı yapamaz.
(2) Denetimler
sırasında birinci fıkrada belirtilen sigortanın yapılmadığı tespit edilirse,
taşımanın başlamış olması halinde, taşımanın devamına en yakın yerleşim
noktasına kadar izin verilir.
Güncelleme
MADDE 38
– (1) Bu Yönetmelik, başta ADR’nin son ekleri olmak üzere ilgili uluslararası
anlaşmalar ve standartlardaki değişmeler dikkate alınarak güncel tutulur.
İstatistik
MADDE 39
– (1) Bakanlık, tehlikeli madde taşımacılık faaliyetlerinin genel seyrinin
tespiti ve politika oluşturulması bakımından bu faaliyetlere ilişkin
istatistikler oluşturur.
(2) Taşımacılık
yetki belgesi sahipleri, faaliyet raporlarını Bakanlıkça belirlenen usule göre
göndermek zorundadır.
Uzaktan
takip
MADDE 40
– (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki tehlikeli maddelerin, insan sağlığı ve diğer
canlı varlıklar ile çevreye zarar vermeden güvenli ve emniyetli bir şekilde
karayoluyla taşınmasını sağlamak ve bu taşıtların karışabileceği muhtemel
kazalara erken müdahale edebilmek, patlayıcı madde trafiğini takip edebilmek ve
patlayıcının kaçağa çıkarılmasını önlemek amacıyla, gerektiğinde uzaktan takip
sisteminin kullanılması zorunlu kılınabilir.
Diğer
hükümler
MADDE 41
– (1) Tehlikeli madde taşıyan bir karayolu taşıtının, taşıma zinciri içinde
kalkış ve varış noktaları arasında denizyolu, iç suyolu veya demir yolunu kullanması
halinde; taşımacı kısmen kullandığı bu diğer taşıma türlerinin kullanımı
esnasında o türe ait tehlikeli madde taşımacılığı mevzuatına uymak zorundadır.
Uygunluk
Belgesi olmadan faaliyette bulunan taşıtlar
GEÇİCİ MADDE
1 – (Değişik:RG-27/8/2014-29101)
(1) (Değişik
fıkra:RG-31/12/2015-29579) Tehlikeli maddelerin yurt içindeki taşınmasında
kullanılan ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte trafik siciline
tescilli ve Taşıt Uygunluk Belgesi/ADR Uygunluk Belgesi bulunmayan tüm taşıt
sahipleri; taşıtın ADR’ye uygunluğunu değerlendirmek üzere Bakanlığın
yetkilendirdiği kurum/kuruluşlara 1/7/2016 tarihine kadar başvuruda bulunarak
araçlarına Taşıt Durum Tespit Belgesini almak zorundadırlar.
(2) (Değişik
fıkra:RG-31/12/2015-29579) Tehlikeli maddelerin yurt içindeki taşınmasında kullanılan
ve bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte trafik siciline tescilli ve “Taşıt
Uygunluk Belgesi/ADR Uygunluk Belgesi” bulunmayan ve bu maddenin birinci
fıkrasına göre “Taşıt Durum Tespit Belgesi” almış taşıt sahipleri;
a) 2005-2014
model taşıtlar için 31/12/2016 tarihine kadar,
b) 1996-2004
model taşıtlar için 31/12/2017 tarihine kadar,
c) 1995 model
ve öncesi taşıtlar için 31/12/2018 tarihine kadar,
Bakanlığın
belirleyeceği usul ve esaslara göre Bakanlıktan veya Bakanlığın yetkilendirdiği
kurum/kuruluştan Taşıt Uygunluk Belgesi/ADR Uygunluk Belgesini almak
zorundadırlar.
(3) (Değişik
fıkra:RG-31/12/2015-29579) Birinci fıkrada belirtilen takvime uygun olarak
Taşıt Durum Tespit Belgesi almayan taşıtlara 28 inci maddenin dördüncü
fıkrasının (e) bendine göre idari para cezası uygulanır.
(4) Birinci
fıkrada belirtilen takvime uygun olarak Taşıt Durum Tespit Belgesi alanlara,
ikinci fıkrada belirtilen takvime uygun olarak Taşıt Uygunluk Belgesi almaları
için izin verilir ve söz konusu tarihlerin sonuna kadar herhangi bir idari para
cezası uygulanmaz.
(5) İkinci
fıkrada belirtilen takvime uygun olarak Taşıt Uygunluk Belgesi almayan
taşıtlara 28 inci maddenin dördüncü fıkrasının (e) bendine göre idari para
cezası uygulanır.
Mevcut
taşınabilir basınçlı ekipmanlar
GEÇİCİ MADDE
2 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce ilgili mevzuata
göre imal edilmiş olan ve ADR Bölüm 3.2 Tablo A’da yer alan Sınıf 2 gazların
karayoluyla taşınmasında kullanılan taşınabilir basınçlı ekipmanların, dönemsel
muayeneleri, ara muayene ve istisnai kontrollerinin ilgili mevzuata uygun bir
şekilde ve ilgili mevzuatta tanımlanan yetkili kişilerce yapılması ve bu
kontrol ve denetimlere göre elverişli olması halinde bunların kullanımlarına
müsaade edilir.
Faaliyet
belgesinin aranması
GEÇİCİ MADDE
3 – (1) 6 ncı maddenin 3 üçüncü fıkrasında yer alan gerçek veya tüzel
kişilerden Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi (Değişik
ibare:RG-27/8/2014-29101) 31/12/2014 tarihine kadar aranmaz. Bu
tarihten sonra Faaliyet Belgesi olmayanların faaliyetlerine müsaade edilmez.
Tehlikeli
madde güvenlik danışmanı istihdam etme
GEÇİCİ MADDE
4 – (1) 33 üncü maddede yer alan tehlikeli madde güvenlik danışmanı
istihdam etme veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet alma
zorunluluğu (Değişik ibare:RG-27/8/2014-29101) 30/6/2015 tarihine
kadar aranmaz.
Tünel
kategorilerinin belirlenmesi ve işaretlenmesi
GEÇİCİ MADDE
5 – (1) Karayolları Genel Müdürlüğünce, karayolları üzerindeki tünellere
ilişkin tünel kategorilerinin ADR’ye uygun olarak belirlenmesi ve işaretlenmesi
(Değişik ibare:RG-31/12/2015-29579) 31/12/2017 tarihine kadar
tamamlanır.
Güzergâhlar
ve park yerlerinin belirlenmesi
GEÇİCİ MADDE
6 – (Ek:RG-27/8/2014-29101)
(1) 20 nci
maddenin 1 inci fıkrasında görevli ve yetkili kılınan kurum ve kuruluşlar,
güzergâh ve park yerlerinin belirlenmesini (Değişik ibare:RG-31/12/2015-29579)
31/12/2017 tarihine kadar tamamlarlar.
Sertifikalandırılmamış
ambalajların kullanımı
GEÇİCİ MADDE
7 – (Ek:RG-27/8/2014-29101)
(1) 24/10/2013
tarihinden önce üretilmiş olan ambalajlar için 5 inci maddenin 4 üncü fıkrası
hükmü aranmaz, bu ambalajların yurt içi tehlikeli madde taşımacılığında
kullanımına 31/12/2015 tarihine kadar müsaade edilir.
Yürürlükten
kaldırılan yönetmelik
MADDE 42
– (1) 31/3/2007 tarihli ve 26479 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tehlikeli
Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik yürürlükten
kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 43
– (1) Bu Yönetmelik 1/1/2014 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 44
– (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı
yürütür.
Sayfa 1
|
Yönetmeliğin
Yayımlandığı Resmî Gazete’nin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
24/10/2013
|
28801
|
Yönetmelikte
Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin
|
Tarihi
|
Sayısı
|
1.
|
27/8/2014
|
29101
|
2.
|
2/4/2015
|
29314
|
3.
|
31/12/2015
|
29579
|
EK-1
İZİN
ALINMASI ZORUNLU OLAN TEHLİKELİ MADDE SINIFI
|
İzin Alınması Gereken Tehlikeli
Madde Sınıfı
|
İzin Alınması Gereken
İlgili/Yetkili Merci
|
ADR’de
yer alan Sınıf 1’deki maddeler
|
İçişleri
Bakanlığı
|
ADR’de
yer alan Sınıf 6’daki maddeler
|
Sağlık Bakanlığı,
Gıda,
Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
|
ADR’de
yer alan Sınıf 7’deki maddeler
|
Enerji
ve Tabii Kay. Bakanlığı (TAEK)
|